In een gezellig setting met heerlijke vegan lunch kwamen wat leden van XR Den Haag samen naar het strand en mocht ik wat vertellen. Hier volgt mijn betoog:
Ik heb een achtergrond in design en vfx en geloof al jaren in de kracht van creativiteit en cultuur om onze leven rijker te maken en te herinneren aan een schoonheid die we soms even lijken te vergeten. Jarenlang rolde ik van het ene mooie project in een volgende uitdaging totdat ik op een dag besloot moeder te worden en mijn leven een soort grote reset kreeg.
Door mijn verlof kon ik even op pauze drukken en er kwam een nieuw perspectief vanuit zo'n kleintje. In 2015 werd mijn zoontje geboren en ik dacht als hij even oud is als ik is het 2050, dat klonk altijd onwerkelijk ver weg, maar plotseling stond de toekomst aan de deur en begon een zoektocht naar hoe ik met mijn werk nog meer kon inzetten op een mooie leefbaardere planeet. Het uitte zich in een zoektocht naar waar ons voedsel vandaan komt, verschillende soorten landbouw die zelfs regeneratief kunnen zijn zoals permacultuur.
Ik ontdekte het 'Fridays for Future' initiatief wat het zaadje plantte om 1 dag per week mijn creative/video skills in te zetten voor doelen die belangrijk zijn voor deze planeet. Er kwam een video over het belang van walvissen voor de biodiversiteit van de oceaan, nav. een artikel dat ik las van onderzoekers die een rekensom maakte en concludeerde dat een enkele walvis gemiddeld 33 ton CO2 absorbeert gedurende zijn leven en dit vastlegt in haar lichaam, wat naar de bodem van de oceaan zinkt als ze overlijdt.
Gedurende haar leven is de walvis een belangrijke bron van voedsel voor plankton. Ze duiken belangrijke voedingsstoffen uit de diepten van de oceaan op, voedsel voor deze kleine wezentjes. Onderzoekers schatten dat deze microscopisch kleine wezens: (fyto-) plankton 50% van onze zuurstof aanmaken en 40% van alle CO2 opvangen tijdens deze productie (die dan weer worden opgegeten door de walvis)
Dit is maar een van de vele voorbeelden over hoe een gezonde oceaan bijdraagt aan een beter klimaat en een grotere biodiversiteit op land en zee!
Door deze video over de grootste wezens op aarde (zo'n 30 meter) lang raakte ik gefascineerd door die super kleine wezens: plankton! Rond die tijd zag ik ook een docu over twee nederlands wetenschappers die deze wezen onderzoeken en zag ik ook voor het eerst hoe waanzinnig mooi die plankton wel niet is (en lastig vast te leggen) Ik zocht contact op met Katja Peijnenburg van Naturalis en er ontstond een jarenlange samenwerking waarin ik video maakte om meer te vertellen over de plankton en hun wetenschappelijke onderzoeken. Een manier om de wetenschap toegankelijker te maken voor een groter publiek.
Onderhand is onze Studio de Maan ook een van de leden geworden van het 'Ocean Decade Committee,' om deze samenwerking voor te blijven zetten en in te zetten op ocean literacy.
Gelijktijdig is al die bewustwording leuk, maar dan gaat het (bij mij tenminste) ook waanzinnig kriebelen om iets tastbaars te willen doen. Ik begon naar mijn eigen voetafdruk te kijken (dankzij de klimaatgesprekken cursus die ik in 2020 deed). Naar hoe ik mijn eigen verbruik naar beneden kan krijgen, zo min mogelijk verpakkingen gebruiken, doorspoelen met regenwater en ga zo maar door. Daarnaast woon ik in Amsterdam Nieuw-West, waar zwerfvuil een groot probleem is (net als veel andere steden) en begon ik (eerst stiekem) op te ruimen als ik de hond uitliet en later als ik naar de speeltuin ging met de kids.
In het begin voelde dat 'akward' maar gaande weg ontmoette ik andere prikkers (schoonmakers) en zelf een net beginnend netwerk hiervan.
Ik leerde ook over de enorme vrachtwagen vol peuken die dagelijk (indirect) in zee verdwijnen wereldwijd, en dit maakte me super boos.
Veel ondernemers vegen met goede bedoelingen hun stoep schoon en dauwen die peuken dan in de rioolput, niet wetende dat deze veelal ongefilterd naar onze rivieren gaan die weer uitmonden in de zee. Dit was voor mij een enorme trigger om me professioneel in te zetten als secretariaat en coördinator bij het VuilnisOproer Nieuw-West, educatie en ondersteuning voor bewoners die hun buurt schoonhouden.
Ik zocht het afgelopen jaar wel soms naar een logische brug tussen VFX en het secretariaat werk wat ik nu doe. Er zijn meerdere theorieën ;)
In VFX kunnen we van alles achteraf in de computer tevoorschijn toveren (maar ook wegtoveren) Alleen als je dit goed wil doen kost het in sommige gevallen uren of dagen werk en heb je er vaak meerdere mensen voor nodig. Het makkelijkst is om te zorgen dat er niet per ongeluk iemand door je shot heen loopt, die er niet hoort te zijn. Met andere woorden: het beste is om te voorkomen dat het überhaupt in de oceaan terechtkomt!
Door het zelf weg te gooien uit liefde voor je omgeving. De mensen, dieren en planten die er na je komen zullen je dankbaar zijn. Want als je lekker op het strand ligt en er achteraf achter komt dat je op vieze billendoekjes, peuken en andere meuk zit, is al irritant natuurlijk, dat het vervolgens de oceaan in spoelt en op wordt gegeten door vissen of vogels die daardoor onnodig lijden en zelfs hierdoor kunnen sterven, staan de meesten al niet bij stil, want we zien het niet. Laat staan als dit op microscopisch niveau gebeurt met microplastics en plankton...
Dit probeer ik dan ook al over te brengen op scholen, als je een kind zoiets vertelt is het gelijk duidelijk wat ze moeten doen: lekker opruimen!
Er gebeurd nog veel meer uit het zicht:
Meer dan 90% van de overtollige warmte wordt opgenomen door de oceaan.
En 25% van de overtollige CO2 wereldwijd. Let wel: alleen een gezonde oceaan kan dit doen! We weten nog amper wat de impact is van al deze veranderingen op het zeeleven terwijl de snelheid van de opwarming van de oceaan in de afgelopen 20 jaar verdubbeld is!
De oceaan is de bakermat van het leven (de oorsprong van het leven ligt in de oceaan) en beslaat 70% van het aardoppervlak!
De helft van de zuurstof wordt geproduceerd door het fytoplankton in de zee, dus elke tweede ademhaling die we nemen danken we aan de oceaan.
Er zijn zo'n ~2 miljoen soorten in de oceaan, waarvan we zo'n 240.000 marine soorten al hebben beschreven, dus zo'n 90% van de marine biodiversiteit niet!
Er zijn hier dus nog zo'n 1.760.000 soorten die we nog kunnen determineren. Waarom gaan we dan naar Mars op zoek naar levensvormen?
Met dank aan Ollie voor de prachtige foto's!